Οστεοπόρωση: Η Σιωπηλή Επιδημία

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης (20 Οκτωβρίου), θα αναλύσουμε την πάθηση της οστεοπόρωσης, αυτή τη σιωπηλή επιδημία που μαστίζει και τα δύο φύλα.

Τι είναι η οστεοπόρωση;

Η οστεοπόρωση είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις των οστών. Μία στις τρεις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και ένας στους πέντε άντρες άνω των 50 ετών πάσχουν από οστεοπόρωση.

Στην οστεοπόρωση παρατηρούνται μειωμένη οστική μάζα και διαταραχές στην αρχιτεκτονική της δομής των οστών που αυξάνει την επικινδυνότητα για κάταγμα.

Τα κατάγματα έχουν σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής και μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης των οστεοπορωτικών ασθενών.

Μορφές οστεοπόρωσης

Η οστεοπόρωση διακρίνεται στην πρωτοπαθή οστεοπόρωση , σχετιζόμενη με την εμμηνόπαυση ή την πάροδο της ηλικίας, και στη δευτεροπαθή οστεοπόρωση.

Κλινικά Προβλήματα:

  1. Υποδιάγνωση: 33% αναγνωρίζονται έγκαιρα κλινικά
  2. Ανάγκη για Δ/Δ: Οστεοπόρωσης-Παραμόρφωσης άλλης αιτίας (Νεοπλασίες, Πολαπλούν Μυέλωμα,Υποπαραθυρεοειδισμός)

Συμπτώματα Οστεοπόρωσης

Η οστεοπόρωση είναι μία «ύπουλη» νόσος. Η απουσία συμπτωμάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι χαρακτηριστικό της. Μπορεί να περάσουν χρόνια με συνεχή αλλοίωση της οστικής μάζας έως ότου εμφανιστεί το πρώτο σύμπτωμα, που είναι το κάταγμα.

Ασθενείς που έχουν υποστεί ένα οστεοπορωτικό κάταγμα έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ενός επόμενου κατάγματος κατά 86%. Το συντριπτικό ποσοστό των οστεοπορωτικών καταγμάτων αφορούν τη σπονδυλική στήλη, την πηχεοκαρπική άρθρωση και το ισχίο. Επίσης οστεοπορωτικά κατάγματα μπορούν να εμφανιστούν και σε άλλα οστά.

Υπάρχει περίπτωση το κάταγμα να εκδηλώνεται με την εμφάνιση έντονου και αιφνίδιου πόνου στην πλάτη ή την οσφυική μοίρα της σπονδυλικής στήλης και χωρίς να έχει προηγηθεί τραυματισμός.

Η πιο συχνή μορφή οστεοπόρωσης είναι η μετεμμηνοπαυσιακή, η οποία εμφανίζεται σε γυναίκες την περίοδο της εμμηνόπαυσης και είναι αλληλένδετη με τη μείωση οιστρογόνων.

Η οστεοπόρωση των ηλικιωμένων εμφανίζεται μετά τα 70 και μπορεί να επηρεάσει και τα δύο φύλα.

Η δευτεροπαθής οστεοπόρωση εμφανίζεται είτε σε ασθενείς με συγκεκριμένες παθήσεις (π.χ. αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα: ρευματοειδής αρθρίτιδα, ΣΕΛ κ.ά.) είτε σε ασθενείς που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή που περιλαμβάνει κορτιζόνη, αντιεπιληπτικά χάπια κ.α.

Παράγοντες κινδύνου για την οστεοπόρωση

Αυτοί διαχωρίζονται σε παράγοντες που μπορούν να τροποποιηθούν με τις καθημερινές συνήθειες ή σε μη τροποποιήσιμους παράγοντες, όπως είναι:

  • Γενετικοί
  • Κληρονομικότητα
  • Ιστορικό κατάγματος
  • Γυναικείο φύλο
  • Ηλικία άνω των 50 ετών
  • Εμμηνόπαυση
  • Διάφορες παθήσεις
  • Συνεχής λήψη κορτιζόνης

Διάγνωση Οστεοπόρωσης

Η διάγνωση της οστεοπόρωσης είναι απλή και γίνεται με τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας.

Η οστική πυκνότητα (bone mineral density-BMD, g/cm2), αποτελεί την καθιερωμένη μέθοδο διάγνωσης της οστεοπόρωσης και παρακολούθησης των οστεοπορωτικών ασθενών.

Πότε πρέπει να γίνεται η μέτρηση της οστικής πυκνότητας

  • Στις όλες τις γυναίκες άνω των 65, είτε εμφανίζουν είτε όχι παράγοντες κινδύνου
  • Σε γυναίκες και άνδρες που λαμβάνουν κορτιζόνη για μεγάλο χρονικό διάστημα
  • Σε ασθενείς με παραμόρφωση σπονδύλων
  • Σε ασθενείς που έχουν υποστεί κάταγμα
  • Σε όλους όσους βρίσκονται ήδη σε θεραπεία για οστεοπόρωση, προκειμένου να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα

Θεραπεία & Αντιμετώπιση Οστεοπόρωσης

Με τις σύγχρονες θεραπευτικές δυνατότητες για την οστεοπόρωση μπορεί να επιτευχθεί η αναστολή της επιπλέον οστικής απώλειας, η αύξηση της οστικής μάζας και η μείωση της πιθανότητας κατάγματος.

Ανάμεσα στα φάρμακα που λαμβάνονται είναι το ασβέστιο και η βιταμίνη D.

Συμπερασματικά

Το θεραπευτικό πλάνο καθορίζεται από τον ιατρό, για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψιν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ασθενούς.

  • Πρέπει να δοθεί προσοχή στην απώλεια οστικής μάζας στις ρευματικές νόσους
  • Ένας υγιεινός τρόπος ζωής είναι σημαντικός καθώς και συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D. Τα διφωσφονικά ή το denosumab ενδέχεται να είναι απαραίτητα για ασθενείς με χαμηλή BMD