Δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να πιάσουμε κάποιο «εξόγκωμα» στην κοιλιά μας, κάτι που φαίνεται να έρχεται μέσα από την κοιλιά και όταν το πιέσουμε ξαναμπαίνει μέσα. Ακόμη πιο συχνά, στους άνδρες κυρίως, στη βουβωνική χώρα παρατηρείται αίσθημα βάρους, κάψιμο, τράβηγμα ή και μια ορατή διόγκωση κατά την άσκηση ή το βήχα. Σε αυτές τις περιπτώσεις μάλλον πρόκειται για κάποια κήλη του κοιλιακού τοιχώματος.
Με τον όρο λοιπόν κήλη περιγράφεται κάθε μη φυσιολογική πρόπτωση και προβολή ενδοκοιλιακού σπλάγχνου (ή τμήματος του) έξω από τη συνήθη ανατομική του θέση, μέσω ενός φυσιολογικού ή παθολογικού στομίου. Παράδειγμα: πρόπτωση εντέρου μέσω του φυσιολογικού βουβωνικού καναλιού δημιουργεί τη βουβωνοκήλη, ή μέσω ενός παθολογικού ανοίγματος στον ομφαλό δημιουργεί την ομφαλοκήλη.
Γιατί έπαθα κήλη – πώς δημιουργήθηκε;
Στο τοίχωμα της κοιλιάς, το οποίο περιβάλλει την κοιλιακή κοιλότητα, υφίστανται, από κατασκευής μας, ασθενείς και ευένδοτες θέσεις (τρήματα, βοθρία, δακτύλιοι, πόροι ή χάσματα) από τις οποίες περνάνε φυσιολογικά αγγεία ή νεύρα ή δημιουργούνται επίκτητα μετά από τραύματα ή χειρουργικές επεμβάσεις.
Αυτά τα ευένδοτα σημεία, βαθμιαία, με την πάροδο του χρόνου, και υπό την επίδραση προδιαθεσικών παραγόντων, χαλαρώνουν και εξασθενούν ακόμη περισσότερο δημιουργώντας πλέον στόμια μέσω των οποίων μπορεί να προβάλουν τα σπλάγχνα.
Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες που οδηγούν στη δημιουργία κήλης;
- Συγγενής προδιάθεση (εκ γενετής πρόβλημα)
- Μεγάλη ηλικία
- Κακή θρέψη (υποσιτισμός)
- Βαρείς καπνιστές
- Παχυσαρκία
- Δυσκοιλιότητα
- Έντονος ή χρόνιος βήχας
- Βαριά χειρωνακτική εργασία ή άρση μεγάλου βάρους
- Πολλαπλές κυήσεις
- Τραύματα κοιλίας ή μετά από χειρουργικές επεμβάσεις (μετεγχειρητικές κήλες)
Συμπτώματα – Πώς θα καταλάβω αν έχω, και τι είδους κήλη έχω;
Η συμπτωματολογία εξαρτάται από το είδος της κήλης και από το στάδιο εξέλιξής της. Έτσι, άλλη κλινική εικόνα δίνει η βουβωνοκήλη ή η μηροκήλη και άλλη η ομφαλοκήλη ή οι μετεγχειρητικές κήλες.
Απλή ή ανατασσόμενη κήλη έχουμε όταν το περιεχόμενο της κήλης, αυτόματα ή μετά από κατάλληλους χειρισμούς, ανατάσσεται και επανέρχεται εντός της κοιλιάς, στην φυσική του θέση. Σε αυτή την περίπτωση η κήλη μπορεί να είναι ασυμπτωματική και να αποτελεί μόνο αισθητικό πρόβλημα με την προπέτειά της ή να προκαλεί αίσθημα βάρους ή τραβήγματος.
Μη ανατασσόμενη κήλη έχουμε όταν το περιεχόμενο της προβάλει μονίμως και παρά τους όποιους χειρισμούς δεν επανέρχεται στη κοιλιά. Συνήθως πρόκειται για μεγάλες σε μέγεθος κήλες ή/και χρόνιες. Δημιουργούν κολικούς και μόνιμη δυσφορία. Μπορεί να δημιουργήσουν απειλητική για τη ζωή κατάσταση και χρήζουν χειρουργικής αντιμετώπισης.
Αποφραγμένη κήλη έχουμε όταν το περιεχόμενο είναι έντερο το οποίο έχει αποφραχθεί. Δημιουργείται πλέον έντονη συμπτωματολογία με άλγος και προπέτεια ευαίσθητη στην ψηλάφηση. Δημιουργείται γρήγορα ειλεός, μια κατάσταση πολύ απειλητική για τη ζωή.
Περισφυγμένη κήλη έχουμε όταν σε μια μη ανατασσόμενη κήλη παρεμποδίζεται η αιμάτωση του προπίπτοντος σπλάγχνου με προοδευτική ισχαιμία και νέκρωση. Πρόκειται για άκρως επείγουσα κατάσταση, αφού μετά από 5-8 ώρες επέρχεται γάγγραινα και περιτονίτιδα.
Προσέξτε!
- Η κήλη οφείλεται σε μηχανικά αίτια γι’ αυτό ΠΟΤΕ δεν υποχωρεί ή δεν υποστρέφει από μόνη της, αλλά ΠΑΝΤΑ έχει προοδευτικά επιδεινούμενη εξέλιξη.
- Η θεραπεία είναι ΜΟΝΟ χειρουργική. Δεν υπάρχει καμία φαρμακευτική θεραπεία, αντίθετα τα παυσίπονα «κουκουλώνουν» το πρόβλημα, κάνοντας ακόμη πιο επικίνδυνη την κήλη. Επίσης οι ζώνες ή κηλεπίδεσμοι ΔΕΝ πρέπει να χρησιμοποιούνται γιατί δυσκολεύουν την χειρουργική επέμβαση, αφού μετά από κάποιο χρονικό διάστημα αδυνατίζουν τα κοιλιακά τοιχώματα ή δημιουργούν συμφύσεις.
- Σε περίπτωση περίσφυξης η χειρουργική επέμβαση αλλάζει χαρακτήρα άρδην, και από εν ψυχρώ – απλή επέμβαση μετατρέπεται σε εν θερμώ πολύ πιο σύνθετο χειρουργείο, το οποίο μπορεί να απαιτήσει μέχρι και εκτομή του νεκρωμένου εντέρου. Έτσι, ο ασθενής που παραμέλησε την κήλη του θα νοσηλευθεί με πολλούς κινδύνους για αρκετές ημέρες σε αντίθεση με την νοσηλεία μιας ημέρας σε απλή κήλη.
- Κατά συνέπεια η χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση μιας κήλης είναι προληπτική, με σκοπό να προλάβουμε τις επιπλοκές της νόσου.
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Κάθε κήλη έχει τις δικές της ενδείξεις χειρουργικής αντιμετώπισης με την ανάλογη μέθοδο.
1. Ανοικτή Χειρουργική αποκατάσταση
Παλαιότερα γινόταν με πολλές συρραφές και ράμματα που προκαλούσαν πόνο. Στη σύγχρονη πλέον χειρουργική χρησιμοποιούνται τελευταίας τεχνολογίας πλέγματα με τεχνική χωρίς τάση (tension free techniques), που μηδενίζουν το μετεγχειρητικό άλγος, ενώ πολύ πρόσφατα η χρήση βιολογικής κόλλας εκμηδενίζει τον πόνο.
2. Λαπαροσκοπική Χειρουργική αποκατάσταση
Για πάνω από 100 χρόνια οι ασθενείς υποβάλλονταν στις παραδοσιακές τεχνικές με χειρουργικές τομές και χρήση ραμμάτων για την συμπλησίαση των ιστών και το «κλείσιμο» του χάσματος. Με την ανάπτυξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, έχουμε συμπληρώσει πάνω από 10 χρόνια εφαρμογής της λαπαροσκοπικής αποκατάστασης των κηλών.
Μεγάλος αριθμός επιστημονικών άρθρων δείχνουν την υπεροχή της λαπαροσκοπικής αποκατάστασης των κηλών, ιδίως σε συγκεκριμένες ομάδες ασθενών*. Τα πλεονεκτήματα της τεχνικής αυτής είναι:
- η ολιγόωρη νοσηλεία (DayClinic)
- ο διεγχειρητικός έλεγχος όλης της κοιλίας
- ο μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος
- η λήψη λιγότερων φαρμάκων
- η ταχύτερη επάνοδος του ασθενούς στις καθημερινές του ασχολίες
- το αισθητικό αποτέλεσμα
- οι μειωμένες υποτροπές
Συμπερασματικά μιλάμε για μια ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο, για μια πολύ συνηθισμένη πάθηση που ταλαιπωρεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
* Στη λαπαροσκοπική χειρουργική αποκατάσταση των κηλών υπάρχουν κάποιες ομάδες ασθενών που φαίνεται ότι επωφελούνται σαφώς έναντι της ανοικτής χειρουργικής:
- σε αμφοτερόπλευρες βουβωνοκήλες
- σε υποτροπιάζουσα βουβωνοκήλη (που έχει δηλαδή χειρουργηθεί παλαιότερα)
- σε παχύσαρκους ασθενείς
- σε μεγάλες κοιλιοκήλες
Αντίθετα, μπορεί να υπάρχουν και απόλυτες αντενδείξεις της λαπαροσκοπικής αποκατάστασης όπως π.χ. προηγούμενα χειρουργεία με ουλές και πολλαπλές συμφύσεις ή σε περιπτώσεις ειλεού (απόφραξης του εντέρου).
Τα τελευταία χρόνια, καθώς τα πλέγματα συνεχώς εξελίσσονται σε όλο και πιο άρτια τεχνολογικά βιοσυμβατά υλικά, η αποκατάσταση των κηλών με την ανοικτή μέθοδο γίνεται με σχεδόν τα ίδια αισθητικά αποτελέσματα και τα ίδια άριστα μετεγχειρητικά αποτελέσματα με την λαπαροσκοπική τεχνική.
Παράδειγμα αποτελεί η τεχνική ONSTEP για την αποκατάσταση των βουβωνοκηλών. Γίνεται μόνο από κατάλληλα εκπαιδευμένους χειρουργούς χρησιμοποιώντας ένα πρωτοποριακό πλέγμα. Η τομή είναι μόλις 3 εκατοστά, και ο ασθενής μπορεί να πάει την ίδια ημέρα σπίτι του. Ο πόνος είναι ελάχιστος και η επαναφορά στις καθημερινές δραστηριότητες γίνεται σχεδόν άμεσα. Τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής έναντι της λαπαροσκοπικής μεθόδου είναι:
- Δεν απαιτεί γενική νάρκωση όπως η λαπαροσκόπηση αλλά γίνεται με τοπική αναισθησία
- Έχει μικρότερο κόστος (αφού τα υλικά στη λαπαροσκοπική αποκατάσταση είναι πολύ πιο ακριβά)
- Δεν υπάρχουν επιπλοκές από τα υλικά της λαπαροσκοπικής καθήλωσης του πλέγματος (πόνος, αιμάτωμα, υγρώματα)
Αν έχετε κήλη, είναι καιρός να πάρετε την απόφαση να την διορθώσετε με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους αποκατάστασης σύντομα, εύκολα, ανώδυνα και με ολιγόωρη παραμονή στο Νοσοκομείο.
