Μεγάλος αριθμός «ασθενών» επισκέπτεται τον αγγειοχειρουργό για το οίδημα των κάτω άκρων. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη πιο έντονο με τις πρώτες ζεστές ημέρες της άνοιξης και παραμένει βασανιστικό σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Βέβαια, η εποχιακή εκδήλωση των οιδημάτων του κάτω άκρου, είναι σαφώς καλύτερης προγνώσεως και οφείλεται σε βλάβες μικρής βαρύτητας και συνήθως αναστρέψιμες.
Οι ενοχλήσεις που συνήθως θα αναφέρουν οι εξεταζόμενοι, είναι αρχικά ακαθόριστες, και εντοπίζονται στις προχωρημένες ώρες του 24ώρου, δηλαδή το βράδυ, όπου τα παπούτσια αρχίζουν να στενεύουν, εντυπώματα δημιουργούνται στα άκρα από ότι τα περιβάλλει και γενικότερα ο εξεταζόμενος δεν αισθάνεται καλά με το ίδιο του το σώμα, νιώθει στενάχωρα και τα μέλη του να έχουν μεγάλο και καμια φορά επώδυνο βάρος. Τέλος, όταν ξαπλώσει αρχίζουν οι νυχτερινές κράμπες που τον πανικοβάλλουν.
Η απλοποίηση των πραγμάτων, τόσο από τη μεριά του ασθενούς, όσο και από του θεράποντος, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές μη αναστρέψιμες βλάβες. Έτσι λοιπόν, με βάση τα κλινικά δεδομένα και με απλές –συνήθως– εργαστηριακές εξετάσεις, πρέπει να εντοπίζεται η αιτία του οιδήματος και η προσέγγιση του «αθώου» αυτού ζητήματος με μεγάλη προσοχή.
Τον αγγειοχειρουργό αφορούν τα οιδήματα φλεβικής και λεμφικής αιτιολογίας. Οι ευρυαγγείες δεν προκαλούν οίδημα και δεν πρέπει να συγχέονται με την κυτταρίτιδα. Η επιστροφή του αίματος στην καρδιά από τα κάτω άκρα, γίνεται με τις φλέβες του βάθους και τις φλέβες της επιφάνειας, δηλαδή την μεγάλη και μικρή σαφηνή φλέβα.
Στο φλεβικό σύστημα υπάρχουν βαλβίδες. Η μη καλή λειτουργία αυτών δημιουργεί φλεβική ανεπάρκεια, που η εντόπιση στο επιφανειακό σύστημα δημιουργεί τους κιρσούς. Τα συμπτώματα των κιρσών είναι ήπια, (όπως λ.χ. οίδημα, νυχτερινές κράμπες και επώδυνο βάρος των κάτω άκρων) όμως εντονότερη συμπτωματολογία έχουμε συνήθως στις επιπλοκές της νόσου που είναι αιμορραγία, θρόμβωση και άτονο έλκος.
Νέοι μέθοδοι δια των έγχρωμων υπερήχων (ΤRIPLEX) άνοιξαν νέα σύνορα στο χειρισμό των κιρσών και βοηθούν στην επιλογή της θεραπευτικής μεθόδου, καθώς επίσης στη χαρτογράφηση του κάτω άκρου που πάσχει από κιρσούς και πρόκειται να υποστεί μια απλή χειρουργική επέμβαση που λέγεται σαφηνεκτομή, ώστε να απαλλαγεί εύκολα και γρήγορα από το πρόβλημα.
Άμυνα στη νόσο στο αρχικό στάδιο είναι η αποφυγή των παραγόντων κινδύνου (ορθοστασία, παχυσαρκία, κάπνισμα, καθιστική ζωή χωρίς άσκηση, έκθεση σε όποια μορφή θερμικής ενέργειας), τα φλεβοτονικά φάρμακα και η άσκηση με ελαστική περίδεση των άκρων για ενίσχυση της αντλίας της γαστροκνημίας. Σε προχωρημένο στάδιο, οριστική λύση στο πρόβλημα των κιρσών δίνει η χειρουργική αφαίρεση αυτών.
Η μόνιμη ερώτηση είναι «ποιος ο σκοπός της επέμβασης αφού οι κιρσοί θα ξαναγίνουν;» εφ΄όσον η λέξη «υποτροπή» ακούγεται και από μη ειδικούς ως μύθος του Προμηθέα, όμως εξηγείται από κακή επιλογή αρρώστων και κακή τεχνική. Η αυτόματη από τη φύση αναγέννηση των αφαιρεθέντων οργάνων μπορεί να εκφράζει επιθυμία αλλά απέχει από την πραγματικότητα. Η άποψη του υπογράφοντος για την οριστική λύση του προβλήματος των διαπιστωμένων κιρσών είναι η σαφηνεκτομή, επέμβαση με μικρό χρόνο νοσηλείας χωρίς πόνο, σπανιότατες επιπλοκές και βέβαιο αποτέλεσμα.
Με την τεχνολογία του σήμερα ακόμη και σε ασθενείς που υπέστησαν την ταλαιπωρία μιας αποτυχημένης επέμβασης στο παρελθόν, υπάρχει δυνατότητα της σωστής λύσης του προβλήματος και η εμπειρία μας είναι αρκετά μεγάλη σε παρόμοια περιστατικά με επιτυχή αποτελέσματα.
Τέλος οι ευρυαγγείες, αυτά που αποτελούν «σπασμένες φλέβες», είναι ακίνδυνες μικρές φλέβες του υποδορίου λίπους κάτω από το δέρμα, που αποτελούν αισθητική ενόχληση και δεν επιφέρουν καμία βλάβη στην υγεία. Μέθοδοι εξαφάνισής τους είναι οι σκληρυντικές ενέσεις, τώρα και με Laser. Και οι δύο μέθοδοι, αν εφαρμοστούν σωστά, έχουν καλά αποτελέσματα.
