Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενών με κακοήθεια

Η πρόοδος που γίνεται τις τελευταίες δεκαετίες στην Ογκολογία και την Αιματολογία συμπεριλαμβάνει την έρευνα, την πρόληψη, την πρώιμη διάγνωση, τη θεραπεία όπως και την ανακούφιση των συμπτωμάτων από το νόσημα.

Τα τεράστια βήματα που έχουν γίνει σε επίπεδο έρευνας, κυρίως τα τελευταία χρόνια, δίνουν την ευκαιρία όχι μόνο πρώιμου εντοπισμού ατόμων με αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν, αλλά και εξειδικευμένων θεραπειών σύμφωνα με τα επιμέρους βιολογικά χαρακτηριστικά της κακοήθειας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δυνατότητα ανεύρεσης μεταλλάξεων από δείγμα αίματος για τον κληρονομούμενο καρκίνο του μαστού, οπότε και η σωστή συμβουλευτική για πρόληψη ή έγκαιρη διάγνωση, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι ο καθιερωμένος, συνήθως ετήσιος, προληπτικός έλεγχος, παραμένει υποχρεωτικός και σημαντικός για το γενικό πληθυσμό.

Επιπλέον, οι νεότερες θεραπείες με στοχευμένα φάρμακα αναλόγως της έκφρασης των καρκινικών κυττάρων και η ανοσοθεραπεία επιτυγχάνουν σε ορισμένες περιπτώσεις όχι μόνο μακρά επιβίωση αλλά και ίαση.

Οι σύγχρονες τεχνολογίες που βοηθούν στη διάγνωση και θεραπεία, και που είναι συνεχώς εξελισσόμενες προσφέρουν πλέον το επιθυμητό αποτέλεσμα, ακόμα και σε ασθένειες που θεωρητικά «δε γίνονται καλά».

Η εξατομίκευση της θεραπείας σχετίζεται με τα χαρακτηριστικά του νοσήματος (αιματολογική κακοήθεια, συμπαγής όγκος, στάδιο, λίγες ή πολλές μεταστάσεις, θέση της μετάστασης, επιθετικότητα του κυττάρου, ευαισθησία σε χημειοθεραπεία, στοχευμένη θεραπεία, ανοσοθεραπεία, ακτινοθεραπεία κ.ά.) αλλά και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς.

Ακόμα και τα πιο «παλιά» φάρμακα, καθιστούν πολλές φορές εφικτό το άριστο αποτέλεσμα σε όλες τις ηλικίες, αφού και οι ηλικιωμένοι ασθενείς έχουν πλέον τη δυνατότητα να λάβουν τροποποιημένα σχήματα χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας. Επιπλέον, επιθετικές θεραπείες (όπως η αυτόλογη μεταμόσχευση) που αφορούν κυρίως νεότερους ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες ή επιθετικό καρκίνο γίνονται πλέον με ασφάλεια χωρίς σοβαρές επιπλοκές σε θάλαμο του νοσοκομείου.

Η στρατηγική για τη σωστή διάγνωση και την καλύτερη αντιμετώπιση είναι το κλειδί που θα συνεχίσει σε όλη την πορεία της ασθένειας να «ανοίγει» τις προοπτικές για την αποτελεσματικότερη θεραπεία με λιγότερες παρενέργειες και καλή ποιότητα ζωής. Σε αυτό, σημαντικό ρόλο παίζει η συνεργασία με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων που πρέπει να είναι διαρκής, κυρίως πριν από κάθε θεραπευτική απόφαση.

Οι θεράποντες ιατροί, ο ασθενής, το περιβάλλον του και το νοσοκομείο έχουν κυρίαρχο ρόλο στην αντιμετώπιση του νοσήματος, αφού πολλές φορές οι διαγνωστικές εξετάσεις και οι θεραπευτικές προσεγγίσεις δεν είναι μονόδρομος.

Οι γιατροί που αντιμετωπίζουν αυτούς τους ασθενείς έχουν μπροστά τους μια μεγάλη πρόκληση. Οφείλουν να ακούσουν και να εξετάσουν με υπομονή και ολοκληρωμένα τον άνθρωπο που πάσχει, όχι μόνο με σωστό ιστορικό, κλινική εξέταση, εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις, καθώς και τον τρόπο σκέψης του, τη φιλοσοφική του τοποθέτηση, ακόμα και τα κοινωνικά του προβλήματα, ώστε να μπορέσουν να συνεργαστούν μαζί του και να χαράξουν τη στρατηγική μιας πολύ δύσκολης μάχης.

Ο ασθενής και το περιβάλλον του πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή επαφή με την ομάδα των γιατρών όχι μόνο για στενή παρακολούθηση αλλά και για ψυχολογική υποστήριξη.

Ο ρόλος του νοσοκομείου είναι πολύ σημαντικός για την επίτευξη του στόχου για σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση, δίνοντας τη δυνατότητα στον ασθενή να υποβληθεί με τον καλύτερο τρόπο σε απλές ή πολύπλοκες εξετάσεις και θεραπείες που πολλές φορές είναι συνδυασμένες (ενδοφλέβιες και τοπικο-περιοχικές).

Ο σεβασμός στα δικαιώματα του ασθενούς επιβάλλει τη δυνατότητα του να γνωρίζει, να ενημερώνεται, να συμμετέχει στις θεραπευτικές αποφάσεις και να έχει πρόσβαση στις καλύτερες παροχές σε συνεργασία του νοσοκομείου με άλλα εξειδικευμένα κέντρα της χώρας του ή ακόμα και του εξωτερικού.

Η άριστη συνεργασία ασθενούς-γιατρού-νοσοκομείου μπορεί να προσφέρει το μέγιστο αποτέλεσμα που είναι η ίαση ή και η μακροχρόνια επιβίωση με καλή ποιότητα ζωής, όπως συμβαίνει σε ασθενείς με άλλα χρόνια, καλοήθη νοσήματα.