Γυναικεία ακράτεια ούρων: τι την προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται

Τι ακριβώς σημαίνει ακράτεια ούρων;

Η ακράτεια ούρων είναι η ακούσια (χωρίς τη θέληση μας) απώλεια ούρων σε βαθμό τέτοιο που να προκαλεί πρόβλημα υγιεινής (δερματίτιδες) ή πρόβλημα κοινωνικής αποδοχή (μυρωδιές, βρεγμένα ρούχα κ.λπ.) και πρόκειται για ένα σύμπτωμα, μία κλινική εκδήλωση και όχι για μία πάθηση.

Ποιες ηλικίες αφορά;

Η ακράτεια αφορά όλες τις ηλικίες, συμβαίνει στα παιδιά και σε νέους, αλλά είναι ιδιαίτερα συχνή στην τρίτη ηλικία. Εκτιμάται ότι μία στις τέσσερις γυναίκες ηλικίας 30-59 ετών έχει παρουσιάσει έστω ένα επεισόδιο ακράτειας. Στην χώρα μας υπολογίζεται ότι το 45% των γυναικών >60 έτη παρουσιάζουν ακράτεια. Αν αυτά τα ποσοστά τα ανάγουμε στο γενικό πληθυσμό για άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών τότε προκύπτει ότι 383.000 γυναίκες πιθανότατα αντιμετωπίζουν πρόβλημα, ενώ αν προσθέσουμε και τις άλλες ηλικίες αυτοί οι αριθμοί μεγαλώνουν κατά πολύ και τονίζουν το μέγεθος του προβλήματος. 

Επηρεάζει την ποιότητα ζωής;

Η κατάσταση συνοδεύεται από σημαντική νοσηρότητα, και προκαλεί ψυχικές διαταραχές, κατάθλιψη, απομόνωση και άγχος, ενώ δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε την σεξουαλική δυσλειτουργία που προκαλεί, κυρίως στα νεότερα άτομα.

Ένα σημαντικό μέρος του προβλήματος είναι η άγνοια γύρω από αυτό. Οι μισοί περίπου ασθενείς δεν έχουν ποτέ συμβουλευτεί το γιατρό για το πρόβλημα τους, ενώ και οι μη ειδικοί γιατροί σπάνια ρωτούν ή ξεσκεπάζουν το σύμπτωμα ακράτεια. Ακόμα οι γυναίκες που πάσχουν από ακράτεια διστάζουν να εκμυστηρευθούν το πρόβλημα τους ακόμα και στο γιατρό γιατί αισθάνονται ντροπή.

Υπάρχουν διάφορες μορφές ακράτειας;

Υπάρχουν 3 βασικοί τύποι ακράτειας

Ακράτεια από προσπάθεια: Οι μύες που περιβάλλουν τον αυχένα της κύστης χαλαρώνουν και δεν μπορεί πλέον η κύστη να αντιμετωπίσει μεγάλες πιέσεις. Έτσι δραστηριότητες που αυξάνουν την πίεση στην κοιλιά, όπως φτέρνισμα, βήχας ή ορθοστασία, όταν η γυναίκα σηκώνει βάρος ή ακόμα και όταν σηκώνεται από την καρέκλα, της προκαλούν απώλεια ούρων. Είναι το είδος της ακράτειας που συνήθως παρουσιάζεται μετά απο ένα τοκετό. 

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση της ακράτειας;

Παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση ακράτειας από προσπάθεια είναι οι εξής:

  • εγκυμοσύνη, δύσκολος ή παρατεταμένος τοκετός
  • τραυματισμός
  • ακτινοβολία
  • προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις
  • παχυσαρκία
  • κάπνισμα
  • δυσκοιλιότητα, χρόνιος βήχας και γενικά καταστάσεις που προκαλούν  πίεση στα  όργανα της πυέλου
  • εμμηνόπαυση

Επιτακτική ακράτεια: Η ξαφνική επιθυμία να ουρήσουμε, αλλά δεν προλαβαίνουμε να κρατηθούμε, μέχρι να φθάσουμε στην τουαλέτα. Εκείνη τη στιγμή η κύστη "σφίγγεται" (συσπάται) ακούσια, η βαλβίδα (ο αυχένας της κύστης) ανοίγει και τα ούρα πετάγονται έξω. Αυτό  μπορεί να οφείλεται σε κάποια νευρολογική πάθηση αλλά πολλές φορές δεν βρίσκουμε κανένα αίτιο και λέγεται ιδιοπαθής ασταθής κύστη

Μικτή ακράτεια:  Ο συνδυασμός των 2 προανέφερθεντων τύπων.

Ακόμα η ακράτεια μπορεί να  εμφανισθεί μετά απο μία χειρουργική επέμβαση όπως υστερεκτομή, μία καισαρική ή και μετά απο μία επέμβαση στα έντερα.

Ποια είναι η θεραπεία της ακράτειας;

Η θεραπεία μπορεί να είναι είτε φαρμακευτική είτε χειρουργική.

Υπάρχει μια κατηγορία φαρμάκων που λέγονται αντιχολινεργικά και στοχεύουν να θεραπεύσουν κυρίως την επιτακτικού τύπου ακράτεια, ενώ η χειρουργική θεραπεία εκτελείται αφού πρώτα ο Ουρολόγος έχει κάνει επιμελή και σωστή διάγνωση για τον τύπο της ακράτειας. Υπάρχουν πολλές τεχνικές που χρησιμοποιούνται, με μικρή νοσηρότητα και πολύ μεγάλα ποσοστά επιτυχίας και μάλιστα στο Metropolitan General ο κ. Μερτζιώτης  με την ομάδα του εκτελούν τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας  με τη χρήση του robot ενώ η ασθενής φεύγει την ίδια ημέρα από την Κλινική. Οι τεχνικές αυτές γίνονται κυρίως για να θεραπεύσουν την ακράτεια από προσπάθεια, και την ακράτεια από βλάβη του σφιγκτήρα ,όπως η ανάρτηση του κυστικού αυχένα, εγχύσεις γύρω από την ουρήθρα με κολλαγόνο και άλλα αδρανή υλικά, αλλά κυρίως ο τεχνητός σφιγκτήρας, μία συσκευή που τοποθετείται γύρω από την ουρήθρα και την χειρίζεται εξωτερικά ο ασθενής με παρά πολύ καλά αποτελέσματα στα χέρια όμως έμπειρων σε αυτή την επέμβαση ουρολόγων.